Vandaag staat luchtvervuiling door verkeer, industrie en huishoudens volop in de schijnwerpers. Maar ook binnenshuis – of op kantoor – ademen we schadelijke stoffen in. Producenten van bouwmaterialen moeten voldoen aan nationale en Europese richtwaarden voor deze zogenaamde VOC’s. En straks geldt dit ook voor meubels en consumentenproducten. VITO heeft een lange traditie op dit vlak, zowel in het meten van deze emissies als in de compliance met landelijke wetgeving én met vrijwillige productlabels.

Sinds enkele maanden staat luchtverontreiniging volop in de belangstelling in Vlaanderen. Veel minder bekend is dat we ook binnenshuis – thuis in de living of de slaapkamer, of op kantoor – in contact komen met (potentieel) gevaarlijke chemische stoffen. Sterker, terwijl de (belangrijkste) verontreinigende stoffen in de buitenlucht op een hand te tellen zijn, zweeft er in een gemiddeld huis een breed scala aan chemische stoffen rond – waarvan er liefst 180 op de Europese LCI-lijst staan, stoffen dus om in de gaten te houden. Deze stoffen worden vluchtige chemische componenten genoemd (VOC’s), omdat ze ontsnappen uit bouwmaterialen zoals lijm, bewerkt hout en linoleum, of uit interieurobjecten zoals meubels en zelfs (geur)kaarsen.

Tachtig procent van de tijd binnen

“Iedereen heeft het tegenwoordig over propere buitenlucht”, vertelt Marc Lor van VITO, “maar we horen nauwelijks iets over de stoffen die we binnenshuis inademen. Nochtans brengen we er gemiddeld tachtig procent van onze tijd door. En je moet weten dat dit eigenlijk om een totaalpakket gaat, want ook de buitenlucht komt binnen, met alle verontreiniging die er al inzit.”

Momenteel gelden er binnen Europa richtwaarden voor bouwmaterialen zoals vloerbekledingen en lijmen, de zogenaamde EU-LCI lijst. Wat het toxicologische combinatie-effect is van al die VOC’s, is nog grotendeels onbekend. Lor: “Maar van basisstoffen zoals formaldehyde en benzeen weten we dat ze schadelijk zijn, zelfs kankerverwekkend. Andere kunnen dan weer het risico op bijvoorbeeld allergie verhogen. Helaas is het zeer moeilijk het effect te bepalen van VOC’s op onze gezondheid. In toxicologische studies kun je wel focussen op één stof, maar dan mis je het ‘cocktaileffect’ van een mengsel van tientallen stoffen, iets wat veel sterker de realiteit weerspiegelt.”

VITO doet al jaren, in opdracht van zowel overheden als bedrijven, metingen naar de emissies van allerhande producten. En haar klantenportfolio breidt steeds uit, niet alleen doordat VITO over adequate meettechnologie beschikt, maar ook omdat het klanten helpt bij de compliance– het nakomen van wetgeving en andere regels –in andere landen, zowel binnen als buiten Europa. “Als een bedrijf wil weten hoe groot de emissie is van een welbepaalde gevaarlijke stof, dan wil het ook graag weten of het daarmee voldoet aan de regelgeving in de landen waarnaar het exporteert”, zegt Jeroen Van Deun. “Bij VITO houden we dat nauwkeurig bij. Bovendien zijn we ook goed op de hoogte van alle productlabels die er bestaan, in binnen- en buitenland. Voor de meeste bedrijven is dat allemaal veel te ingewikkeld, en we merken dat ze ook daarom graag een beroep op ons doen.”

De erkenning voor de expertise van VITO op het vlak van emissiemetingen komt niet alleen van klanten, maar ook van concurrenten. Zo is VITO sinds kort de exclusieve partner in Europa (voor VOC-emissietesten) van het grote Amerikaanse Underwriters Laboratories (UL), een toonaangevend internationaal bedrijf dat de absolute marktleider is in het testen van gevaarlijke stoffen.